ÇÖZÜM KÖY ENSTİTÜSÜ ÇALIŞMAMIZIN ON BEŞİNCİSİ İZMİR KIZILÇULLU KÖY ENSTİTÜSÜ

Genel Başkanımız Sayın Kemal Kılıçdaroğlu’nun talimatıyla başlattığımız 21 Köy Enstitüsü ziyaretimizin on beşincisini İzmir Kızılçullu Köy Enstitüsü’ne yaptık. Ziyaretimizi TBMM Milli Eğitim Kültür Gençlik ve Spor Komisyonu üyesi, Muğla Milletvekilimiz Suat Özcan, İzmir İl Eğitim Sekreterimiz Yasemin Menokan, Buca İlçe Başkanımız Hacer Taş Gültepe, Yeni Kuşak Köy Enstitülüleri Derneği Başkanı Prof. Dr. Ethem Duygulu Doç. Dr. Ahmet Yıldız, eğitimciler ve partililerimizden oluşan bir heyetle birlikte gerçekleştirdik.

ÇÖZÜM KÖY ENSTİTÜSÜ ÇALIŞMAMIZIN ON BEŞİNCİSİ

İZMİR KIZILÇULLU KÖY ENSTİTÜSÜ

(1937-1952)

• 1914 yılında Amerikan Koleji olarak açılır. Türkiye Cumhuriyeti başbakanlarından Adnan Menderes de bu okuldan mezun olur. 

• 1937 yılında, Mustafa Kemal Atatürk’ün isteğiyle, İzmir Valisi Kazım Dirik tarafından Kızılçullu köy statüsüne sokulur. Köyde yabancı okul olamayacağı için Amerikan Koleji kamulaştırılır.

• 1937 yılında Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel burayı “Kızılçullu Köy Öğretmen Okulu” yapar. Köy Öğretmen Okulu’nun  fakır halk çocuklarının parasız, karma, laik ve bilimsel eğitim alma dönemin bir adımı olur. 

• 17 Nisan 1940 yılında da okul Kızılçullu Köy Enstitüsüne dönüşür. 

• Okula Aydın, Muğla, Manisa, İzmir ve Denizli ve Balıkesir’den öğrenci alınır. 

• 1943 yılında ise enstitü bünyesinde Akçadağ, Pulur, Hasanoğlan ile birlikte Kızılçullu’da da “Köy Enstitüsü Sağlık Kolu” açılır.

• 1950 yılında karma eğitime son verilerek okul, “Kızılçullu Kız Köy Enstitüsüne” dönüştürülür.

• Türkiye’nin NATO’ya girmesiyle, bina 1952 yılında NATO’ya verilir.

• Okulda okuyan kız öğrenciler Bolu’ya gönderilir.  

• Okulun ilk müdürü Emin Soysal’dır.

• Emin Soysal Gazi Eğitim Enstitüsü mezunu bir eğitimcidir. Köy öğretmeni yetiştirmesi konusunda İlköğretim Genel Müdürü İsmail Hakkı Tonguç’tan farklı düşünmektedir. Tonguç’un “İş Okulu” planına karşı çıkarak, klasik öğretmen okulu yapılmasından yana tavrını koyar. Bu anlaşmazlık nedeniyle 1942 yılında Bursa Kız İlköğretmen Okuluna tayin edilir. Emin Soysal daha sonra siyasete atılır, 1950-1960 yılları arasında Maraş Bağımsız Milletvekili olur. TBMM’de de Köy Enstitüleri’ne karşıtı bir politika yürütür.

• 1942 yılında ise Hamdi Akman, Kızılçullu Köy Enstitüsü Müdürlü olur. Hamdi Akman’ın Müdür olmasıyla birlikte okul gerçek bir iş okuluna dönüşür. Amerikan Koleji’nden hazır alınan binalar dışında öğrenci yatakhaneleri öğrenciler tarafından yapılır.

• Kızılçullu Köy Enstitüsü öğrencileri 1937-1952 yılları arasında İzmir’deki tüm ulusal bayramlarda, özellikle 9 Eylül kutlamalarında gösteriler yaparlar. Tarzlarıyla, giysileriyle, duruşlarıyla en dikkati çeken, beğenilen okul olurlar. 

• Kızılçullu Köy enstitüsü öğrencileri de diğer enstitülerdeki öğrencilerle birlikte “Köy Enstitüleri”nin yapımına büyük katkı sunarlar… Pulur, İvriz ve Dicle Köy Enstitülerinin kurulmasında büyük emek sarf ederler. Ortaklar Köy Enstitüsü ise Kızılçullu Köy Enstitüsü öğrencileri tarafından kurulur. 

Yıldırım KAYA

CHP Ankara Milletvekili

TBMM Milli Eğitim Kültür Gençlik ve Spor Komisyonu Grup Sözcüsü

 4 Haziran 2022/İzmir Kızılçullu